Bevallen bij het checkpoint

Ze beviel op de grond bij het checkpoint Qalandia, deze Palestijnse Naame van 27 jaar, die vanuit het dorpje Hizma op de West Bank onderweg was naar een ziekenhuis in Ramallah. Ze kreeg geen toestemming van de Israelische soldaten om direct door te rijden. Gisteren kreeg ik via facebook een filmpje ervan te zien, de bevalling vond plaats in 2006.

In 2001 maakte ik voor Trouw een reportage over vrouwen die aan checkpoints bevallen. Ik was op onderzoek uitgegaan omdat ik in mijn directe omgeving steeds vaker verhalen daarover hoorde. De Palestijnse vrouwenorganisatie Working Women Society in Ramallah was het aantal gevallen gaan turven en kwam uit op enkele tientallen per jaar in de West Bank. Ongetwijfeld zijn veel gevallen nooit gemeld.

Wat er gebeurt is dat vrouwen die moeten bevallen ziekenhuizen niet kunnen bereiken vanwege het door Israel opgelegde pasjessyteem waardoor zelfs binnen de West Bank niet vrij gereisd kan worden. Zelfs niet op medische gronden. Soldaten beweren vaak dat de bevalling een voorwendsel is om een plaats te kunnen bereiken.

In het geval van Naima: Hizma ligt vlak bij Jeruzalem, daar mocht ze niet heen. Maar ook de wegen vanuit Jeruzalem naar de West Bank zijn besmet, en ze kon niet door naar Ramallah.

Het verhalen over de bevallingen was een van de meest aangrijpende die ik heb gehoord. Zo herinner ik me nog steeds de vrouw uit Ramallah, die vanwege een gecompliceerde zwangerschap van een tweeling niet kon bevallen in het ziekenhuis daar. In een ambulance moest ze bij checkpoint Qalandia wachten om toestemming te krijgen voor vervoer naar het Palestijnse ziekenhuis Mokassed in Jeruzalem. Het werd haar niet verleend, zij en haar tweeling stierven ter plekke, haar man kon niets voor haar doen. Ze liet zes kinderen na.

In een ander geval was een vrouw alleen, de taxichauffeur Moussa, hielp het kind op de achterbank van de auto ter wereld. Gelukkig verliep dit allemaal wel goed, en de moeder noemde haar zoontje naar de chauffeur en ze vertelde me met een knipoog: ‘Mozes is een prachtige naam, het was de profeet die de wateren uiteendreef.’

Ik vroeg het Israelische leger om een reactie, tenslotte had ik namen, data enz. Maar als antwoord kreeg ik te horen dat er bij hen geen gevallen bekend waren.

Op het filmpje is te zien dat uiteindelijk iedereen opgelucht is dat de bevalling goed is verlopen. Terwijl de vrouw op de grond ligt bij te komen, omringd door familieleden en vrouwelijke toeschouwers, gaat het pasgeboren dochtertje, gehuld in een roze deken, van hand tot hand. Er wordt gelachen. ‘Film het maar’, zeggen ze. En inderdaad, ik ben blij dat dit is vastgelegd.

Nog een woord tot slot. Nederland heeft afgelopen week de liefde tot de staat Israel vanwege het bezoek van Netanyahu in vele bewoordingen geroemd. Het is een onopgeeflijke band, zoals het in christelijke kring ooit bedacht is en nu is overgegaan in conservatief-liberale hand. Men mag zich wel realiseren dat het Israelische leger daar ook deel van uit maakt.