polder ontmoet de oost en de west

Het gebeurde juist in het altijd zo kalme, beschaafde, introverte Zweden, waar er in de treinen uitsluitend zachtjes wordt gepraat, waar de auto’s op vierhonderd meter van elkaar al stoppen tegen het decor van de bossen die eeuwig zachtjes zingen. Ik bezocht in mijn vakantie het smakelijke, maar altijd zo saaie stadje Kalmar, waar op het centrale pleintje zich nu ineens hippies met spandoeken verzamelden. Vikingen met haren tot op het middel en baarden a la ZZ-top, meisjes met piercings en panty’s in korte broeken. Zonder te scanderen, bijna geruisloos toonden ze dat ze Nej! tegen racisme waren. Het doelwit van de actie was de spreker van de derde grootste partij in Zweden, Democraten Zweden, die immigratie wil stuiten en meer rechten voor ouderen bepleit. De Zweedse Wilders. Zeg maar.

Met belangstelling volgde ik het ontrollen van het spektakel. Dat ik de borden goed kon lezen, kwam omdat de jongeren zich en masse met hun rug gekeerd naar stadhuis en spreker Jimmie Åkesson opstelden. Veel politieagenten hadden zich verzameld, ook met auto’s aan de randen van het plein duidelijk zichtbaar aanwezig.
Een beetje afzijdig zat een groep meisjes op een laken met een spandoek: taart tegen racisme. Ze vertelden me dat ze fel gekant zijn tegen deze partij, die ze openlijk racistisch noemen en die vooral steun krijgt van gepensioneerden. ‘Het goede nieuws is dat de jongeren, de nieuwe generatie en masse niets moet hebben en luid en duidelijk hun stem laat horen,’ zei het meisje met de blonde vlechten vriendelijk glimlachend.

Inderdaad schreeuwden een paar vikingen dwars door de met microfoon orerende Åkesson. En mijn verbazing nam al maar toe. Zweden zijn juist zo beheerst. Waar in Nederland iedereen op straat en in de trein kan lopen brallen, ontbreekt het ons wel aan een jonge generatie die al was het maar figuurlijk zijn stem verheft tegen xenofobie en racisme.

De toespraak concentreerde zich vooral op het belang van de eigenheid van Zweden en het onnut van Europa. Ik moet zeggen dat Åkesson me vergeleken bij Wilders en watje leek. Hoe is het mogelijk dat in Zweden hem direct voor de voeten geworpen wordt, wat wij in Nederland na jaren en ‘minder, minder’ nog steeds niet durven benoemen. De jonge generatie laat hier zien dat racisme geen opinie is, niets met vrijheid van meningsuiting te maken heeft, zoals we in Nederland blijkbaar zijn gaan geloven. Racisme is verwerpelijk en dient aan de kaak gesteld te worden. Er zijn grenzen aan vrijheid van meningsuiting.

Het lieve meisje bood me een stuk van de taart aan op een papieren bordje. ‘Vorig jaar hebben we een taart in zijn gezicht gegooid. Dat mocht nu niet meer van de politie’, zei ze giechelend. ‘Daarom mogen we nu niet dichtbij komen en delen we taart uit tegen racisme. Wil je ook een stukje?’ Natuurlijk wilde ik deze peacecake wel, zei ik en toen ik het bordje in ontvangst nam verontschuldigde ze zich: ‘Hij is nog een beetje bevroren, we hebben m net uit de supermarkt gehaald.’

Hartverwarmend vond ik mijn stukje taart en at m met smaak.