Niet ingrijpen=vrijbrief gifgasgebruik

gifgas1Waarom hoor ik in het westers op hoge toon gevoerde debat over het wel of niet ingrijpen de belangrijkste vraag niet meer? De vraag over het belang van de Syrische bevolking: het belang van de zwaksten in dit conflict, de burgers en 4 miljoen vluchtelingen en hoe wij het beste hen kunnen dienen. Het is nu: onze wil, onze plannen, onze strategieën, wij wij wij. Centraal in de westerse discussie staat of het wat zal uitmaken als we op Assad in te slaan, of het al dan niet wenselijk is te interveniëren in een burgeroorlog. En wordt verwezen naar de debacles Afghanistan en Irak. En: what is in it for us? Hoe kunnen we straffen zonder er zo min mogelijk tijd slash bloed slash moeite slash geld aan te besteden? Want natuurlijk heeft deze oorlog ons niets te bieden. Het is een lose-lose situatie. Stabiliteit zal het ons niet brengen. Het afschieten van raketten zal Assad verzwakken, maar niet uitschakelen en de burgeroorlog gaat door. Er is maar een reden om deze oorlog wel te beginnen: de wereld maakt duidelijk dat het gebruik van gifgas onacceptabel is. Doen we dat wel dan scheppen we zelf een precedent voor frequenter gebruik. Niet alleen door Assad, maar door andere landen. Moraal, that’s all there is to it.

Als de situatie niet zo tragisch was, zou het bijna op de lachspieren werken als we zien welke partnerschappen er nu worden gesmeed in de opmaat naar een oorlog. Al Qaida samen met Obama (Osama draait zich om in zijn graf), verstokte moslims van Hezbollah tegen hun geloofsgenoten en zij aan zij met Assad. Hamas en Israel beide tegen Assad. Orthodox shi’itisch Iran die het alawitisch bewind steunt. En dat is maar een kleine greep in de verschuiving van vriend- en vijandschappen in het Midden-Oosten. Het toont wel aan hoe explosief het geheel is, de kwestie Syrie splijt Arabie en doet denken aan de pre-oorlog coalitievorming in 1913 in Europa. Ze maken er een potje van, dat is zeker. En het gevaar die de aanval teweeg brengt is natuurlijk ook het aansteken van nog meer brandhaarden.

Maar dit terzijde. Terugkomend op onszelf. Generaal bd. Van Kappen omschreef het gisteren zo in de NRC: iedereen voert hier quasi rationele argumenten aan zijn gevoelsmatige standpunt te framen. Laten we terug gaan tot de basis. Ik heb de Conventie on the Prohibition of the Development, Production, Stockpiling and Use of Chemical Weapons and on their Destruction er nog eens op nageslagen. De organisatie die zich bezig houdt met de uitvoering ervan zit nota bene in Den Haag. De wereld, op 7 landen na heeft het verdrag ondertekend. Niet-ondertekenaars zijn: Angola, Noord-Korea, Egypte, Zuid-Sudan, Syrie. Opmerkelijke ondertekenaars, maar niet-ratificeerders zijn: Israel en Birma. Doel van het verdrag is duidelijk: het verbod op het gebruik van de massavernietigingswapens. En bescherming van de bevolking.

Juridisch komen we dus geen stap verder, want de conventie is niet van toepassing op non-member state Syrie. Toch moet duidelijk zijn dat dit het besluit van de wereldgemeenschap is waarvan 7 landen afwijken. Ban Ki Moon hoefde het maar kort te formuleren en deed dat ook: het gebruik van chemische wapens is een misdaad tegen de menselijkheid.
Lex Runderkamp stelde voor het Journaal gisteren de juiste vragen aan de vluchtelingen en slachtoffers. Enkele van de naar schatting 7 miljoen intern en extern gevluchte Syriers op een bevolking van 22. Een derde van de Syriers is nu dus vluchteling. Wat willen jullie dat er gebeurt? Hun antwoord talmt niet zoals wij dat met de onze deden: Ingrijpen.

Ik zou niet weten waarom hun redenatie minder telt dan de onze.

Er zijn parallellen te trekken met 1913. Maar ook deze: Ghouta is Arabisch Munchen. Wie nu terugkrabbelt is ervan verzekerd dat er meer gifgas gebruikt gaat worden. Allereerst in Syrie. Maar wellicht ook in de toekomst door de anderen. Niet ingrijpen is precedent scheppen voor vrij gebruik van gifgas door landen die het verdrag niet ondertekenden. Niet ingrijpen is een gebaar van goedkeuring. Daarom moet Assad nu een halt worden toegeroepen. Vrede zal het niet brengen in het M-O en stabiliteit evenmin. Maar is nu een ander acuut belang, die van onbeschermden.