Wij verdragen geen kritiek op Indie verleden

vrjwilligerIn zijn reactie op het opiniestuk van Jeffry Pondaag en mij in de NRC op 4 augustus over herformulering van ons koloniale verleden (lees hier), stelt Kees Jan Dellabeke dat ik mij ‘voor het karretje’ van Pondaag heb laten spannen. Niet duidelijk is wat hij bedoelt, maar de opmerking is natuurlijk erg suggestief. Laat ik stellen dat Pondaag en ik volstrekt op een lijn zitten in onze visie op dit deel van onze geschiedenis. Met de hand op mijn hart kan ik verklaren dat ik noch misleid, noch blond ben.

Wat de opmerking suggereert is dit: dat de Indonesische visie op de geschiedenis de westerse heeft verdrongen. Welnu, ik vind dat het de hoogste tijd wordt dat wij anders naar die geschiedenis kijken; minder subjectief omdat wijzelf nooit kritiek hebben kunnen verdragen op wat onze voorvaderen in Indie hebben gedaan. De houding van Dellabeke getuigt daarvan. Zijn stuk haalt de kamptijd, de Bersiap, de Indie-herdenking erbij om aan te tonen dat Nederlanders bijzonder hebben geleden.

Het is een misvatting dat wij dit artikel nu publiceerden om het herdenken van de gevallenen in Indie te doen vergeten. Nee, ik vind juist de herdenkingen op 4 mei en op 15 augustus van groot belang om ons contact met de geschiedenis te behouden en eer te betonen aan al die mensen die omkwamen. Als noot wil ik eraan toevoegen dat ik ook mijn grootvader herdenk die in 1945 in het voormalige Batavia overleed. En denk aan zijn gezin, onder wie mijn vader, dat de Bersiap ternauwernood overleefde.

Ons punt is dat het leed de Nederlanders aangedaan door de Japanners en vervolgens door vrijheidsstrijders (nee, geen peloppers of rampokkers), en de trauma’s van veteranen van de zogenaamde Politionele Acties, ertoe hebben geleid dat Nederland niet meer in staat is haar geschiedenis objectief te zien: het leed dat wij in 350 jaar de Indonesische bevolking hebben aangedaan. Het feit dat wij daar waren puur uit winstbejag. En dat daar meer aandacht voor moet komen. Want wie zijn geschiedenis niet kent, begrijpt zijn heden niet en kan nooit de juiste keuzes voor de toekomst maken.