Halleluja en Hosanna! Nog maar n anderhalf maandje slapen en het Rijksmuseum gaat weer open! Het grote aftellen is begonnen met dank aan de digitale klok op de facade die ons van verre tegemoet straalt hoeveel seconden het nog maar gaat duren en de paginagrote advertenties die met juichgeroep ons hun blijde boodschap verkondigen.
Nu hier even geen zure opmerkingen meer over het hele decennium dat de verbouwing duurde en het feit dat het pand gesloten was voor een hele generatie potentiele kunstminnende kinders. Nee, ik wil de verbouwing liever in een constructief en historisch perspectief plaatsen. Jawel.
Bij toeval keek ik in een boek over islamitische architectuur, waar de bouw van de Rotskoepel Moskee in Jeruzalem werd beschreven. Ik werd allereerst getroffen door de snelheid waarmee het dertig meter hoge meesterwerkje uit de grond werd gestampt: in 691, een luttel jaar, met een kleine uitloop naar het jaar 692. Het behoort tot een van de mooiste moskeeen ter wereld, met zijn octogonale structuur, vele ramen en betegelde marmeren zuilen en mozaieken, zijn relief in brons met spreuken en florale versieringen.
Verbouwingen aan de moskee waren in het verleden ook hip. In 1552, 1 jaar dus, liet de Ottomaanse sultan Suleiman de Schitterende de facade met groen-blauwe tegels bedekken; dezelfde die ook de Aya Sophia zouden sieren (hij had er 7 jaar voor uit getrokken om ze te laten produceren). Er volgden nog meer verbouwingen, waarvan de meest recente was die in de jaren zeventig door Koning Hussein van Jordanie. Met de 80 kilo goud die hij verkreeg door de verkoop van een van zijn huizen vergulde hij de koepel.
Ook toen al werden kosten noch moeite gespaard bij verbouwingen van grootstedelijke projecten. Het ging alleen wat sneller. En was er hier en daar zelfs sprake van bescheidenheid: “Deze koepel is gebouwd door een dienaar van God. Moge Allah dit geschenk aanvaarden’ is een van de inscripties in de moskee.
Ik hoor het directeur Pijbes na 10 jaar gesodemieter nog niet zeggen. Nog even een klein pikant feitje tot slot, het Rijksmuseum werd gebouwd en afgemaakt in 9 jaar (beginjaar 1876), slechts een jaartje minder dan de huidige verbouwing lang was. Mij hoor je daar niets meer over zeggen. Ja, misschien dit nog. Kom bij mij niet aan met het argument dat een renovatie ingewikkelder is dan een constructie. Zelfs met de kennis van nu waren waren wij zouden wij er vast niet in geslaagd zijn een constructie als die van de Rotskoepelmoskee tot stand te brengen die de tand des tijds zou weerstaan. Laat staan dat er ooit digitale aftelcijfers op zouden komen.
Wellicht waren de arbeidsomstandigheden en -kosten tijdens de bouw van de moskee anders dan tijdens de bouw van het museum waardoor de arbeiders eertijds sneller opschoten 🙂
Kan goed zijn Jan, maar volgens mij lagen de kosten van de verbouw van het Rijks in het begin ook aanzienlijk lager dan waar uiteindelijk op uitgekomen is. Te veel kapiteins op t schip, gebrek aan overzicht, te ambitieuze plannen, te weinig verantwoordelijkheidsgevoel bij de uitvoerenden, gebrekkige communicatie, geldzucht, ik denk dat de huidige problemen veel meer daar aan te wijten zijn. In de tijd van Abdel Malek en Suleiman de Schitterende waren er niet zoveel mensen die zich met de bouw of verbouw bezig hielden…..