Saudi-Arabie ‘bezoekt’ Bahrein

Een schijnbaar oneindige karavaan Saudische pantservoertuigen trok zondag de brug over die Saudi-Arabie scheidt van het eilandje Bahrein. President Obama wilde niet van een invasie spreken. Volgens de Dikke van Dalen mag een invasie zich zo noemen als er sprake is van een ‘plotselinge massale intocht’. Nu kun je het noch Obama noch de Bahreinse koning Hamad bin Isa al-Khalifa kwalijk nemen dat ze ons standaardwerk en orakel niet kennen. Maar om te doen alsof er niets aan de hand is in het golfstaatje, gaat me wat ver.

Ik had me gisteren voorgenomen een post te schrijven over de wordingsgeschiedenis van het Nabije Oosten onder Britse leiding. Hier en nu moet toch eerst stil worden gestaan bij wat er in de Golf regio aan de hand is. Bahrein heeft tenslotte van alle landen waar opstanden zijn, de eer gekregen om als eerste met buitenlandse troepen te maken te krijgen.

Demonstranten zwaaien de vlag van Bahrein op het Parelplein in Manama

Bahrein heeft een bevolking die voor 70 procent shi’tisch is, maar wordt geregeerd door een sunnitische koning met aanhang (shi’ieten zijn moslims die geloven in een andere afstamming van de profeet Mohammed die hun leiders heeft voortgebracht). Ook deze shi’ieten hebben het parfum van de Jasmijnrevolutie geroken en demonstreren al weken tegen hun sociale en economische achterstelling in het rijke land en voor eerlijke vertegenwoordiging. Sommigen willen een constitutionele monarchie, anderen eisen een troonafstand van de dictatoriale koning. Een koning die in 1971 door de Britten in het zadel werd geholpen. In dat jaar kreeg het staatje pas onafhankelijkheid. Zeker is dat het conflict niet gezien moet worden als een puur sectarische: net gaat net als elders bij de opstanden om democratisering.

De confrontatie had lokaal kunnen blijven op het kleine olie-eilandenrijkje met zijn olieraffinaderijen waarvan Saudi-Arabie voor een groot deel afhankelijk is. Ware het niet dat het ingeklemd ligt tussen machtige broers Saudi-Arabie, sunnitisch, en het eveneens krachtige Iran, shi’tisch. Het Saudische koningshuis dat zich momenteel ook al bedreigd voelt door allerlei modernistische eisen van de eigen bevolking, heeft al helemaal geen zin in nog meer hommeles van de buren. En zeker niet als de mogelijkheid bestaat dan aartsvijand Iran een voet aan de grond zou kunnen krijgen. Dat land beschouwt Bahrein als een Iraanse provincie, net als Saddam Kuwait destijds als een eigen dito bestempelde. Met alle kunstmatig door het westen getrokken grenzen minder vreemd dan het lijkt, maar daarover later meer.

Vandaar dat Saudi-Arabie niet lang heeft gewacht de rubicon over te steken, laten we het hier een stukje Perzische Golf noemen. Temeer daar Hamad hem een uitnodiging heeft gestuurd. Koning Abdallah van Saudi-Arabie zal ongetwijfeld wel geïnformeerd hebben bij het Witte Huis, of de regering Obama het vriendelijke bezoek met de pantservoertuigen zou goedkeuren. En die maakt zich eveneens zorgen over de toenemende Iraanse macht, dus de oversteek was zo geregeld. Iran regeerde, ook zeer voorspelbaar, met een felle veroordeling. En de inwoners van Bahrein spreken simpelweg van bezetting.

We zullen de vlag van het land binnenkort ook beter leren kennen in de sociale media, ben ik bang, net zoals die van Tunesie, Egypte, en de nieuwe Libische. Inmiddels zijn de eerste doden al gevallen: een militair en een demonstrant. Arm Bahrein, ingeklemd tussen de grootmachten. Maar dat zijn alle volkeren in het Midden- Oosten en Noord-Afrika op dit moment. En daarmee is eigenlijk in de hele geschiedenis van dit gebied nog steeds niets veranderd.