Laten we de koets maar s de schuld van het kolonialisme geven, dachten Mariko Peters van GroenLinks en Harry van Bommel van de SP. Ik vind het wel een geinig ideetje, zo vlak nadat ook een standbeeld (van Jan Pieterszoon Coen) in Hoorn van zijn sokkel moest en ging, omdat het ons aan ongemakkelijke bloedige, Indische wandaden doet denken. Het Hoornse gemeentebestuur heeft uiteindelijk de definitieve aanval op het standbeeld afgeslagen door te verklaren dat er een nieuwe tekst op de sokkel van het beeld van Jan komt te staan (al waren er inwoners van Hoorn die vonden dat het hele beeld maar weg moest). Eentje die niet de massamoorden van de gouverneur-generaal verheerlijkt, maar juist een kritische noot toevoegt. Ik ben benieuwd of er ook excuses op komen te staan.
Gelukkig heeft de RVD meteen al gereageerd op de linkse Kamerleden en verklaard dat de koningin niet de nationale trofee met een verfkrabber te lijf gaat.
Als ze de discussie over ons koloniale verleden nu eindelijk eens een boost willen geven, kan ik me nog wel een beetje vinden in deze ludieke koets suggestie. Het duo Peters/Van Bommel schrijft in de NRC dat de beelden op de koets ons doen herinneren aan ‘een gruwelijke periode in de Nederlandse geschiedenis’. Maar don’t shoot the messenger. Ik ben bang dat dat het echte probleem niet is, maar juist dat we ons niet genoeg herinneren. Dat er honderdduizenden Indonesische doden vielen door die Nederlandse overheersing in Indie over een periode van 350 jaar, vanwege bijvoorbeeld uitbuiting, tewerkstelling (bij de aanleg van wegen) en neerslaan van verzet, is bij velen niet bekend.
Nederland is altijd heel erg goed geweest in het wegmoffelen van al deze daden (zie de term politionele acties, die niets anders waren oorlogen). Wegmoffelen van teksten op sokkels of schilderingen overbrengen naar het Rijksmuseum, dragen niets bij aan het initiëren van een discussie. Integendeel, ze passen in de traditie van doofpot.
Begin op de lagere en middelbare scholen met geschiedenisles, over Indie, kolonialisme en slavernij. Zelfs tijdens mijn studie geschiedenis heb ik erg weinig meegekregen over deze episode. Zorg dat er een breed debat in ons land plaats vindt waardoor kennis wordt verspreid.
Laten politici het voortouw nemen door te discussiëren in de Kamer over het aanbieden van excuses en het betalen van schadevergoedingen. Aan nabestaanden van wreedheden en slavernij.
Ik pleit voor het behoud van Coen en de Koets. Juist zij kunnen helpen bij de bewustwording over Neerlands koloniaal verleden.
Goed verhaal Tineke,
De slavenafbeelding op de gouden koets moet blijven. We moeten niet vergeten, maar ons blijven herinneren wat we in het verleden aan collectieve misdaden hebben gepleegd zodat we die fouten niet herhalen. Zwarte dagen horen ook bij onze geschiedenis. Aan de andere kant moet je ook niet vergeten wat je is aangedaan. Aan de Indonesische slachtoffers van de kolonisatie wordt al jaren schadevergoeding betaald, over andere zaken dan Rawagede. Misschien komt het niet zo vaak in het nieuws vanwege schaamte? Bij aanhoudende actualiteit kunnen de oude slachtoffers zich nog even melden. Maar ja, de vraag is, hoever moet je gaan? Tot hoeveel generaties na de gebeurtenis betaal je uit? Zo moet Ground Zero ook niet van naam veranderen, maar de Amerikaan helpen het zich te herinneren.
Dag Saskia.
Schaamte zal zeker een rol spelen, maar ik denk vooral onwetendheid. Als je denkt hoe Duitsland diep door het stof is gegaan na WOII en aan soulsearching deed, dan zouden wij daar nog wat van kunnen leren. Het probleem is natuurlijk ook dat Indonesie een ver van mijn bed show was; de Duitsers hebben aan den lijve ondervonden wat een nederlaag was en gezien welk leed ze zelf hebben aangericht. In Nederland kregen we alleen de verhalen van de kampoverlevenden en later van de veteranen, die op zijn zachtst gezegd erg gekleurd waren.
De Japanners bijvoorbeeld hebben ook nu nog moeite met hun aandeel in de kampen (om van de troostmeisjes maar te zwijgen) in Indonesie, ook die episodes speelde zich ver van hun land af natuurlijk.
groet
tineke
Hoi Tineke,
Ik ben het met je eens dat we beeld en paneel niet moeten verwijderen, maar om er aandacht voor te krijgen was het voorstel tot verwijdering een nuttig breekijzer. Dat hebben Peters en Van Bommel goed aangevoeld.
Is er trouwens in Nederland ergens een gedenkteken of -plaats voor de Indonesische slachtoffers van kolonialisme en geweld? Daar zou ik wel voor willen pleiten.
(PS. J. Pz. Coen staat in Hoorn.)
Hoi Ad,
Dan zijn we het dus eens, ik schreef al dat het als ludieke actie wel geslaagd was. Laten we hopen dat de discussie nu van de oppervlakte de diepte in gaat. Maar ik ben niet zo optimistisch, er zal nog heel wat scholing moeten plaatsvinden. Ik las dat er net wel een documentaire in meerdere delen over slavernij wordt uitgezonden. Dank voor de correctie trouwens!
groet
tineke