Hoe een kleine boekwinkel groot werd


Toen ik in Jeruzalem woonde was Munther Fahmi’s boekenwinkeltje in het American Colony Hotel voor mij een oase in de oververhitte Midden-Oosten gemoederen. In de uithoeken van het witstenen complex met zijn weelderige planten, palmbomen en fonteinen, beheert Munther zijn minuscule winkeltje met de laatste en belangrijkste boeken en romans over het Midden-Oosten. Te midden van de gekte konden we in de rustgevende aanwezigheid van zoveel boeken heerlijk kankeren op de Palestijnen en de Israeli’s. Fluitend en gesterkt met een stapeltje boeken onder mijn arm stortte ik me daarna weer in de heksenketel.

In het hotel aan Munthers voeten worden vredesbesprekingen tussen Palestijnen en Israeli’s gevoerd, komen diplomaten en journalisten op de binnenplaats samen om over de jongste ontwikkelingen te spreken. Velen van hen weten daarna de weg te vinden naar Munther, die met zijn wisecracks en actuele aanbod boeken een lokaal begrip werd.

Sinds een paar maanden heeft hij de wereldpers gehaald. Munther, in Oost-Jeruzalem geboren (toen nog behorend bij Jordanie) heeft zoals de grote meerderheid van Palestijnen in Jeruzalem geen Israelisch paspoort (Palestijnen weigerden de nationaliteit van de bezetters aan te nemen en zijn statenloos), maar een zogeheten permanente verblijfsvergunning. Hoewel hij er al decennia woont, met een onderbreking van jaren in de VS, heeft Israel nu aangekondigd die vergunning in te trekken en moet hij vertrekken. Ondanks zijn winkeltje, ondanks zijn zieke moeder, ondanks zijn familie en vele vrienden. Nee, hij is geen terrorist. Zijn misdaad is dat hij zijn papieren niet volgens de strenge Israelische regels heeft verlengd (die uiteraard niet gelden voor joden).

Nu is het intrekken van vergunningen van Palestijnen die in Jeruzalem wonen, Israelisch beleid. Het land is al jaren bezig met het judaisering van Jeruzalem. Dat krijgt in het westen veel te weinig aandacht, hoewel de EU af en toe plichtmatig binnenskamers protesteert. De pech nu voor Israel is dat die politiek met het geval Fahmi duidelijk aan het licht komt. Munther heeft heel veel grote vrienden. Zelfs Israels belangrijkste schrijvers Amos Oz en David Grossman hebben het nu voor hem opgenomen en een petitie opgesteld.

Ik heb het ook ondertekend, omdat ik Munther als een vriend beschouw, zijn winkel als therapie voor een krankzinnige wereld en omdat hij als Palestijn het recht heeft te wonen in Jeruzalem. Maar ik heb vooral getekend voor de rechten van alle Palestijnen in Jeruzalem.

Je kunt ook tekenen.