Je hebt trouwambtenaren en je had weigerambtenaren. De Tweede Kamer, in de vorm van een monstercoalitie van links en PVV, wil die laatste groep op de lijst van uit te sterven soorten plaatsen. Een einde aan de gewetensbezwaarde en dissidente functionaris. Voortaan trouwt deze door de mal gehaalde ambtenaar homo’s, lesbo’s, Turkse en Marokkaanse Nederlanders met een stalen gezicht en vast ook zonder overtuiging. Ons land duldt niet altijd andersdenkenden. Maar dat bewijzen we de laaste jaren al bijna dagelijks.
Nee, het is niet dat ik tegen het homohuwelijk ben. Ik ben er zelfs hartgrondig voor. Maar in ons land was het hebben van een eigen mening ooit een groot goed, in ons land sloegen we ons op de borst omdat we vonden dat we tolerant waren ten opzichte van andersdenkenden. Dat we ons liberaal durfden op te stellen in ons respect voor de mening van anderen. Dat minderheden ook hun stem konden laten horen in een coalitie van minderheden waaruit onze samenleving bestaat.
Die tijd laten we achter ons. Hebben we al achter ons gelaten met de opstelling van het parlement tegen ritueel slachten. Het is het zoveelste bewijs dat Nederland doorschiet met het op een voetstuk plaatsen van individuele vrijheid, secularisme en persoonlijke autonomie ten koste van denkbeelden die veelal gebaseerd zijn op religie en die meer samengaan met collectieve waarden. Vrijheid boven gelijkheid van meningen. We worden zo allemaal afzonderlijke atomen met een steeds grotere ‘personal space’ zoals de Amerikanen ooit begonnen zijn te roepen. Kan iemand mij nog zeggen wat we nog gemeenschappelijk hebben?
Ik vind dat in een land waar homo’s gerespecteerd worden, er ook respect moet zijn voor de mens die daar anders over denkt. In de NRC lees ik gelukkig dat ik niet de enige overgebleven traditioneel ben. PvdA-burgemeester Piet IJssels van Gorinchem waarschuwt: ‘Anders kom je terecht in dezelfde sfeer waarin mensen die vinden dat anderen op zondag niet mogen zwemmen omdat zij op zondag niet mogen zwemmen.’ Ik heb laatst het woord gelezen voor de houding die er nu erg op lijkt: een seculier fundamentalisme.
‘Anders kom je terecht in dezelfde sfeer waarin mensen die vinden dat anderen op zondag niet mogen zwemmen omdat zij op zondag niet mogen zwemmen’. Maar dat is toch juist religieus fundamentalisme?
Um…. dat was natuurlijk een beetje de clou, dat het verplicht trouwen van homo’s voor alle ambtenaren lijkt op…. klinkt als… fundamentalisme.
Ik zou het eerder seculiere dictateurschap noemen. Het ontslagen van de weigerambtenaar heeft ook als gevolg dat hypocritie kan toenemen. Niet per se maar wat als je onder de moeilijke economische omstandigheden moet kiezen tussen een inkomen en het huwen van mensen tegen je zin?
Ja, Simin, ik denk inderdaad dat je dat zo ook zou kunnen noemen. Daardoor kan een homostel zich wellicht ook heel ongemakkelijk voelen als het in dergelijke omstandigheden door een ambtenaar wordt getrouwd, die dat tegen zijn zin doet.
Het vermengen van de interne en externe religieuze beleving leidt in veel discussies tot grote verwarring. Daarom wordt Femke Halsema ook hier weer verkeerd begrepen. Uiteraard mag iemand op religieuze gronden een hoofddoek dragen of een burqaah, dit is geen enkel probleem. Vooral niet wanneer dat gebeurt uit eigen overtuiging en er geen sprake is van dwang. Dit is mijn opvatting. Maar als ik gevraagd word moet een vrouw een hoofddoek dragen dan zal ik op basis van mijn eigen overtuiging zeggen dat ik vind van niet, dat ze hoofddoek af moet werpen. Ik beantwoord de vraag alsof ik de vrouw in kwestie ben (intern) en daarmee vind ik iets over de motivatie van vrouwen om een hoofddoek te dragen, niet over die vrouwen zelf. Ik treed dus niet in de religieuze vrijheid van anderen maar maak gebruik van mijn eigen vrijheid.
De weigerambtenaar is een vertegenwoordiger van de overheid die ervoor moet zorgen dat er geen discriminatie op basis van ras, geloof of seksuele geaardheid is in onze maatschappij. Het is de taak van de staat om die opvatting in alle geledingen uit te dragen. Een medewerker van de overheid die zich niet kan vinden in dit uitgangspunt en die meent dat mensen van een bepaalde seksuele geaardheid niet mogen trouwen en dus daaraan ook niet meewerkt moet eenvoudigweg niet voor de overheid gaan werken. Je moet niet in het leger gaan als je geen mensen wilt doden, je moet niet in het ziekenhuis gaan werken als je niet tegen bloed kunt en je moet niet bij de overheid gaan werken als je op enige grond wilt discrimineren. De intolerantie komt niet van de ongelovigen of de homo’s maar van de ambtenaar die weigert het huwelijk te voltrekken.
Je moet de zaken niet omdraaien.
Beste Andre,
De fout die in deze kwestie wordt gemaakt is dat er gelijk conclusies worden getrokken uit iets wat niet gezegd wordt. Er wordt namelijk gelijk uitgegaan van disrespect vanuit de kant van de ambtenaar, dit is totaal niet het geval. Iemand niet respecteren en ergens niet aan meewerken staan los van elkaar maar worden in dit geval wél aan elkaar gekoppeld. Indien een ambtenaar niet mee werkt aan een homohuwelijk, betekent het niet dat hij/zij het huwelijk afkeurt of niet respecteert, het betekent alleen dat hij vanuit zijn eigen overtuiging (welke dat ook is) dan ook niet mee kan werken aan het sacrament. En dan is het haast hypocriet om iemand die vanuit zijn eigen principes handelt er op te veroordelen omdat zijn principes niet overeenkomen met iemand anders’ principe. Tolerantie is evenals respect een wisselwerking wat hier verbroken wordt door iemand te veroordelen op basis van zijn principe, als zijn principe dan weer niet overeenkomt met het jouwe ofwel, als mensen van mening zijn dat de opvatting van de ambtenaar discriminatie is, geldt dat ook voor degene die het afkeurt.
Ik ben het dan ook eens met beide overtuigingen, zowel die van homo’s die willen trouwen, als met de ambtenaar die het niet wil voltrekken.
Overigens zou ik het met je eens zijn indien een gehele overheid niet de kans biedt voor een homohuwelijk, maar in dit geval gaat het om een individuele overtuiging, en wie zijn wij om die te veroordelen. Vergeet niet dat je met een mens te maken hebt en niet met een object.
Omar Dweik
Beste Andre,
Dank voor je reactie. Je gaat alleen niet in op mijn punt dat links de vrijheid van meningsuiting op een voetstuk heeft geplaatst en die van godsdienstuiting negeert. GroenLinks voorop ja. Ik verwijs hierbij meteen even naar de column van Goslinga in Trouw zaterdag die het heeft over de hardheid en het radicalisme van links en naar de theoloog Marcel Poorthuis die waarschuwt voor doorgeslagen secularisme.
Je vergelijking met een dokter die niet tegen bloed kan gaat natuurlijk niet op, want die heeft namelijk geen gewetensbezwaren. Maar wat zou je zeggen van een arts die geen abortus wil plegen, of een die geen euthanasie wil toepassen? Ook de laan uit? Ik vind het hardvochtig, en veroordelen zonder respect voor een ander. Nogmaals, het gaat hier om gewetensbezwaren vanwege een religie.
Ik was eigenlijk niet van plan de discussie over hoofddoekjes hier nogmaals te voeren, omdat ik in Trouw daarop al heb gereageerd (Driewerf hoera voor de hoofddoek) maar goed. Halsema heeft toen zo wat alle moslima’s met hoofddoek geschoffeerd en probeerde het daarna recht te breien door onderscheid te maken tussen vrouwen die er een vrijwillig dragen en degenen die hem gedwongen zouden dragen. Alsof zij daarover een oordeel moest vellen. Kom op, hoe ga je moslima’s dan benaderen: eerst aan elke vrouw met een hoofddoek vragen of haar vader/man haar toe gedwongen heeft? Ik vind dat een belerend en arrogant standpunt. En dat geldt ook voor het standpunt van links tov de weigerambtenaar.
Stap eens in de schoenen van een weigerambtenaar, die een onderdeel in zijn werk niet wil uitvoeren vanwege gewetensbezwaren (vanwege geloof, opvoeding en/of overtuiging). En die dan te horen krijgt dat hij ontslagen wordt.
Ik zeg: wees eens minder hard laat de weigerambtenaar even een ander voorgaan als twee homo’s willen trouwen. Want aan het homohuwelijk wordt niet getornd.
groet
tineke
Beste Vanes,
Wat je verkondigt zijn standpunten van het monomaniakale liberalisme. Die gaan er vanuit dat alleen standpunten van meerderheden geldig zijn, en dat minderheden per definitie ongelijk hebben. Overigens is de term weigerambtenaar een verkeerde benaming; beter is te spreken van een gewetensbezwaarde ambtenaar. De denkfout die gemaakt wordt is dat je er van uit gaat dat de huidige seculiere liberale waarden “neutraal” zijn. Daarbij vergeet je dat deze waarden slechts neutraal zijn voor degenen die deze waarden drage. In Nederland is nog altijd een belangrijke minderheid, die er aan hecht om trouw te blijven aan haar eigen Joods Christelijke normen en waarden. Dat is ook legitiem. Je kunt deze mensen niet zomaar buiten de orde plaatsen zoals nu dreigt te gaan gebeuren. In een rechtstaat dien je de diversiteit aan opvattingen te accepteren en te respecteren en niet eigen seculiere standpunten boven dat van anderen plaatsen Ik vind dat gewetensbezwaarde trouw ambtenaren hun plaats verdienen, zolang er mensen zijn die getrouwd willen worden door een trouwambtenaar die vanuit hetzelfde beginsel in het leven staat. Ik ben daarom voorstander om op dit vlak ook het afspiegelingsprincipe van toepassing te laten zijn. We willen dit toch ook voor de politie en andere overheidsposities? cpneur
Beste Jan, dank, ik vind dat afspiegelingsprincipe een mooie inbreng, maar vraag me af: hoe kan je die in de praktijk brengen?
tineke
En een ambtenaar die weigert om moslims te trouwen zou dat ook acceptabel zijn.
Je kan daar dezelfde argumenten op los laten, vrijheid van geweten (moslims onderdrukken hun vrouwen) er is altijd wel een ambtenaar die geen probleem heeft met een moslim bruidspaar en bovendien waarom zou je als moslim door een pvv’r getrouwd willen worden ?
Graag uw reactie mevrouw Bennema
Beste Jelle, dank voor je reactie, ik begrijp je punt alleen niet zo. De mogelijkheid van een homohuwelijk is nog niet zo lang geleden bij wet vastgelegd, terwijl de grondwet vrijheid van godsdienstuiting al heel veel langer als grondrecht heeft opgenomen (ook internationaal erkend trouwens, itt het homohuwelijk). Toen het homohuwelijk in de Tweede Kamer werd geaccepteerd is ook gesteld dat ambtenaren die gewetensbezwaren hebben niet gedwongen zullen worden om homostellen te trouwen. Laten we er even aan wennen is het idee. Daar moeten we nu dus niet op terug komen. Begrijp me niet verkeerd, ik ben fervent voorstander van het homohuwelijk.
Overigens vind ik dat je volkomen gelijk hebt als je stelt dat trouwambtenaren affiniteit moeten hebben met het te trouwen paar, en volgens mij gebeurt dat ook wel in de praktijk.
groet
tineke