(gepubliceerd in Trouw 18-10-2012)
Bij de discussie over jongensbesnijdenissen die de afgelopen maanden wordt gevoerd, is een aspect me vooral opgevallen. De ongekend felle reacties komen niet van degenen die besnijdenis aan den lijven hebben ervaren. Ik leg de kwestie voor aan mijn zoon, van wie ik het 19 jaar geleden goed vond dat er een enkele luttele vierkante centimeter vel van zijn geslacht werd verwijderd. Op islamitische gronden. Wat vindt hij ervan dat ik voor hem besliste? Hij zet grote ogen op, denkt even na en zegt: ‘Boeien!’ Dat er nu mensen zijn die er een halszaak van maken, maakt het voor hem nog geen issue.
De discussie in Nederland lijkt nu even geluwd, maar dat is waarschijnlijk maar tijdelijk. In Duitsland is de kwestie juist volop in het nieuws. De regering van de deelstaat Berlijn nam enige tijd geleden een bepaling aan om jongensbesnijdenissen onder toezicht te vergemakkelijken, na een eerder gerechtelijk verbod op jongensbesnijdenissen dat was uitgevaardigd door rechters in Keulen. De Bondsdag bereidt nu een wet voor waarin de besnijdenissen officieel worden gelegaliseerd. Besnijdenissen mogen alleen worden uitgevoerd door een gespecialiseerde arts, met instemming van de ouders. Op die manier wil de regering voorkomen dat regionale Duitse rechters de ingreep opnieuw verbieden (Trouw 11 oktober).
Zowel in Duitsland als eerder ook in Nederland trekken seculiere critici het debat naar zich toe. De politiek en officiële instanties lijken volstrekt stuurloos in het nemen van besluiten over religieuze kwesties. Ze zijn niet in staat tot het pareren van provocaties van intolerante seculieren. Er zijn al T-shirts en mokken met de tekst ‘I love mijn voorhuid’. Maar voor de rest is humor, begrip, laat staan tolerantie ver te zoeken. Critici hebben het op internet over ‘middeleeuwse interreligieus piemelsnijden’, waarmee ze duizenden jaren van religie en tradities afdoen. Het geseculariseerde Westen is een strijdtoneel waar elke religieuze traditie en handeling opnieuw bevochten moet worden.
Gelukkig voor de gelovigen durft een meerderheid in de westerse democratieën voorlopig niet te tornen aan het grondwettelijk recht op godsdienstuiting. Een voor een werden de debatpunten daarover in parlementen afgewerkt: de pogingen om religieuze uitingen als het dragen van een hoofddoek, kruisje of boerka te verbieden. En meer recent: om een einde te maken aan rituele slacht en nu jongensbesnijdenissen.
Terwijl gelovigen alleen maar vragen te mogen doen wat ze al eeuwen deden. Officiële instellingen zwalken mee, bang als ze zijn voor kiezersgedrag en populisme. De Tweede Kamer debatteerde over deze kwesties en kwam bijna tot een verbod op de boerka en op religieuze slacht. Ze werden vlak voor de eindstreep getorpedeerd.
Ik zou het een goed ding vinden als de wetgever eens wat minder defensief reageert. Als de politiek helder maakt dat er een zeer waardevol element schuilt in religie: namelijk het verbinden van het individu met een collectief door opoffering van individuele vrijheden.
Zowel de liberale, de socialistische als de christelijke partijen hebben in het verleden op de bres gestaan voor de vrijheid van godsdienstuiting. Laten ze dat nu ook luid en duidelijk doen. Al was het alleen voor het weer creëren van die gemeenschapszin. Het is aan de leiders van de partijen uit te leggen dat iedereen het recht heeft zijn geloof in het openbaar uit te dragen. Religie hoort al eeuwen in de publieke ruimte, niemand moet terug willen naar een tijd waarin onzelievevrouw op zolder moest bivakkeren.
Onze lieve Heer zat op zolder. Of Maria daar ook zat, weet ik niet.
Dag Sjoerd,
Hier en daar hield zij de heer ook gezelschap op zolder.
groet
tineke
(niet voor publicatie!)
Graag wil ik uw artikel overnemen op rk-kerkplein.org en vraag daarvoor uw toestemming.
Met vriendelijke groet,
Isaac Wüst, hoofdredacteur rk-kerkplein.org
mooi stuk! en ik heb een mooi woord geleerd: intolerante seculieren..
Beste Reza,
Dank! Ik geloof dat je tot de weinigen behoort! Intolerante seculieren is nog wel mild uitgedrukt. Ik heb op mijn blog ook wel geschreven over de dictatuur der seculiere meederheid.
groet
tineke
Ik heb het stuk gelezen en ik weet eigenlijk niet heel goed wat ik met de weigerambtenaar aan moet. Op het moment dat iemand besluit een burgerhuwelijk te sluiten kan toch een ambtenaar zonder hier ruchtbaarheid aan te geven een huwelijk tussen gelijke geslachten aan een collega geven, dat kunnen ze toch onderling oplossen zonder dat een burger dit merkt?
Maar ik vind ook dat juist in een land met veel verschillende religieuzen en non religieuzen de Staat als symbool van neutraliteit boven alles staat. Een Burgerlijk huwelijk moet neutraal zijn. In die zin, zou het mogelijk moeten zijn om een erkend religieus huwelijk te sluiten of een Burgerlijk huwelijk die beiden dezelfde rechtsbasis heeft. (Nu mag een huwelijk op religieuze gronden alleen na het sluiten van een Burgerlijk huwelijk)
In dit geval kan er van een weigerabtenaar geen sprake zijn omdat de Wet onpartijdig moet zijn.
Behalve de sociale en wettelijke aspecten zijn er ook hygiënische kanten van besnijdenis van belang. Kijk naar een van de vele rapporten van de Wereld Gezondheidsorganisatie over de rol van besnijdenis in the voorkomen van HIV in http://www.who.int/hiv/topics/malecircumcision/en/.
Simin, in de VS was het zoals we weten jarenlang goed gebruik om jongens te besnijden op medische gronden vanwege betere hygiene. Al die tijd stond de integriteit van het lichaam van het kind niet ter discussie. Maar als dezelfde argumenten worden gehanteerd in het kader van geloof, gaan deze blijkbaar ineens niet meer op.
groet
tineke
Misschien moet je eens beter informeren zoals je, je eigen land genoten ook oproept te doen over de Islam. Het protest tegen mannenbesnijdenis komt namelijk vooral uit de VS waar heel veel besneden mannen zichzelf aan herstel operaties wage of rekken van de overgebleven huid om op oudere leeftijd de gevoeligheid terug te krijgen in hun lid.
Verder is het grondwettelijke recht op godsdienstvrijheid hoger in te schatten dan de mensenrechten (recht op je volledige lichaam?) Zekers als besnijdenis geen echte godsdienst praktijk is. Toch niet bij de Islam (Jodendom is een andere kwestie)? Laat de keuze toch gewoon aan je kind? Als zij/hij oud genoeg is en besluit dat het idd nodig is voor zijn religie dat hij besneden is, kan daar dan alsnog de nodige operatie plaatsvinden (net als de katholieke kerk ook geen bezwaar geeft dat volwassenen zich laten dopen).
Beste Niels,
Het gekke is dat in de islamitische en joodse gemeenschappen er geen (slechts met zeer grote uitzondering) geluiden opgaan over nadelige gevolgen van besnijdenissen. Het zou me niet verbazen als Amerikaanse protesten zijn terug te voeren op de Amerikaanse claimcultuur. Het hoge vruchtbaarheidscijfer in de Arabische wereld zou er toch op kunnen duiden dat er veel goed gaat 🙂
De keuze aan je kind overlaten kan niet, omdat het kind niet beslissingsbevoegd is. De ouders bepalen de opvoeding zeg, niet andersom. Op latere leeftijd is de ingreep bijzonder pijnlijk en af te raden.
Op wat voor mensenrecht baseer je je? Zoek het even uit.
Besnijdenis is idd geen Koraniek voorschrift, maar weldegelijk een islamitische en joodse gewoonte.
groet,
tineke
Het feit dat je de lichamelijke integriteit van een kind wilt schenden om vorm te geven aan je eigen geloofsovertuiging, maakt je tot een gevaarlijke gek en geeft in ieder geval aan dat je het vermogen tot logisch redeneren ontbeert.
Jammer dat ik je een gevaarlijke gek noemde. Had ik niet moeten doen. Was emotie.
Maar de kern meen ik wél: Wat geeft je het recht om op basis van JOUW religieuze overtuiging de lichamelijke integriteit van een ANDER aan te tasten ?
Leg me dat eens uit.
Voor de goede orde: een besnijdenis zonder medische noodzaak is wel degelijk nadelig voor de seksualiteitsbeleving, maar dat is voor u als vrouw misschien moeilijk te begrijpen. Overigens vindt u vrouwenbesnijdenis ook toelaatbaar ?
Beste Henk,
Geeft nix een beetje emotie, ben zelf ook geen droogstoppel 🙂
Ik neem graag de handschoen op, duurde even, was n beetje druk.
Waarom ik mijzelf het recht toe-eigen om mijn zoon te laten besnijden?
Om te beginnen, die ander is niet zo maar een vreemde, maar mijn kind, waarover ik voogdij heb totdat hij volwassen is. Wij voeden hem op zoals ons goed dunkt, in dit geval ook op basis van het recht op godsdienstvrijheid.
Wij vonden dat dat hoort bij de opvoeding, de religieuze gewoonten waaraan wij waarde hechten. Daarmee maken onze zoons deel uit van een islamitische gemeenschap (van tal van andere trouwens ook, maar die zijn niet zichtbaar).
Wie ben jij om je met mijn opvoedingsovertuigingen te bemoeien? Waarom worden ouders in het westen niet aangekeken op bijvoorbeeld het meenemen van hun kinderen op de wintersport, waarbij vast veel en veel meer doden en/of gewonden vallen? Omdat dat hoort tot de prive-sfeer.
Drie: de ingreep en gevolgen worden zwaar overtrokken, het gaat om enkele centimeters huid.
Je laatste opmerking is klinkklare onzin, zoals ik wel degelijk aan den lijve heb mogen ondervinden. Misschien kan ook het feit overtuigen dat de Arabische wereld een bijzonder hoog vruchtbaarheidscijfer heeft?
groet,
tineke
Google is echt geen moeilijk medium. http://lmgtfy.com/?q=jews+against+circumcision
Genoeg joden die erg kritisch tegen besnijdenis staan. Verder is besnijdenis bij volwassenen even pijnlijk als bij kinderen enkel onthou je de pijn beter. Dat je kind niet kan kiezen is nu net het hele punt. Wie zegt dat je kind later moslim zal blijven? Laat hem die keuze toch maken als hij volwassen is. Wil hij besneden worden kan het, ja het zal even pijn doen (paar dagen) maar als je dat voor je god doet moet je dat er nu toch wel voor over hebben? Helaas zijn veel religieuzen toch precies bang dat hun kind iets anders zal kiezen… Dus laten we hem als kind “brandmerken” is de kans groter dat hij niet iets anders kiest/kan kiezen.
Welk mensenrecht? “Bodily integrity is the inviolability of the physical body and emphasises the importance of personal autonomy and the self-determination of human beings over their own bodies. It considers the violation of bodily integrity as an unethical infringement, intrusive and possibly criminal.” deze dus.
Het is niet omdat het gevoel verminderd dat het orgaan drm niet werkt. Dat is nu ook nogal domme vergelijking van uw kant dat je daar het geboorte cijfer van arabische landen wilt aan koppelen. U hebt het recht niet te betwisten dat des betreffende mannen die zo’n herstel procedure ondergaan geen verminderde gevoeligheid ervaren. Of hoe denk je dat het gevoel in uw clitoris zou zijn als het kapje (vergelijkbaar met de voorhuid) zou verwijderd worden na 40jaar in contact te staan met stof etc?
Beste Niels,
Zoals ik al heb geschreven: uitzonderingen bevestigen de regel. Het gaat hier om een marginale club. En nogmaals: waar blijft de moslim opstand?
Verder: je hebt het de hele tijd over de keuze van een kind. Sorry hoor, maar het zijn niet de kinderen die zichzelf kunnen opvoeden. Een kind is nog niet in staat tot weloverwogen keuzen. Jouw frame is die van ongebreidelde zelfontplooiing en -ontwikkeling, terwijl kinderen (volwassenen) deel uitmaken van een collectief, waar ze ook bij willen horen.
Wat de mensenrechten betreft: zie hier artikel 5 en 14 uit de VN-verklaring voor kinderrechten (1989) die duidelijk ruimte laten voor religieuze overwegingen van ouders, welke slechts BIJ WET kunnen worden ingeperkt. Zolang ons parlement geen verbod op besnijdenis invoert, ben ik toch echt bang voor jou dat ik in mijn recht sta:
Article 5
States Parties shall respect the responsibilities, rights and duties of parents or, where applicable, the members of the extended family or community as provided for by local custom, legal guardians or other persons legally responsible for the child, to provide, in a manner consistent with the evolving capacities of the child, appropriate direction and guidance in the exercise by the child of the rights recognized in the present Convention.
Article 14
1. States Parties shall respect the right of the child to freedom of thought, conscience and religion.
2. States Parties shall respect the rights and duties of the parents and, when applicable, legal guardians, to provide direction to the child in the exercise of his or her right in a manner consistent with the evolving capacities of the child.
3. Freedom to manifest one’s religion or beliefs may be subject only to such limitations as are prescribed by law and are necessary to protect public safety, order, health or morals, or the fundamental rights and freedoms of others.
groet
tineke